De afgelopen jaren was er een enorme toename aan berichtgeving over het plasticprobleem. Er wordt onder andere gemeld dat er in het jaar 2050 evenveel (of zelfs meer) plastic in de oceaan te vinden is dan dat er vissen zijn! Een belangrijke oorzaak voor dit serieuze probleem is het ‘single-use’ plastic. Dit komen we onder andere tegen als verpakking van onze groente, vlees of als rietje voor ons drinken. Het plastic wordt vaak helaas al na eenmalig gebruik in de afvalbak gegooid. Bedrijven zijn de laatste tijd echter steeds vaker bezig met (verpakkings)materialen die biologisch afbreekbaar zijn. Dit klinkt voor heel veel mensen als muziek in de oren, maar dit hoeft niet altijd zo te zijn. Er zitten namelijk een aantal addertjes onder het gras, vandaar dit bericht.
Met het oog op een duurzame toekomst is het onderscheid tussen de volgende termen van belang:
Bio-based
Deze vorm van plastic is gemaakt van plantaardige biomassa, wat echter niet betekent dat dit automatisch ook biologisch afbreekbaar is! De term bio-based heeft namelijk vooral betrekking op de herkomst van het materiaal. Bij de overige genoemde termen gaat het daarentegen meer over het einde van de keten. Een bekend voorbeeld van een bio-based plastic is polymelkzuur (PLA), wat gemaakt wordt uit suikers.
Biologisch afbreekbaar
Biologisch afbreekbaar houdt in dat een materiaal kan worden afgebroken door middel van bacteriën of schimmels. Plastic wordt door deze bacteriën en schimmels omgezet in water, CO2, methaan (CH4) en biomassa. Het is in dit geval alleen erg belangrijk om te vermelden dat hoge temperaturen en/of langdurige blootstelling nodig zijn voor deze afbraak. PLA is hier een mooi voorbeeld van, want op kamertemperatuur kan dit alsnog gemakkelijk 10-20 jaar meegaan! De term biologisch afbreekbaar klinkt heel interessant en duurzaam, maar het betekent dus alsnog dat het afval naar een fabriek gebracht moet worden.
Composteerbaar
Om de term composteerbaar op een verpakking te mogen zetten zijn er een aantal eisen. Zo moet het materiaal binnen 6 weken voor minimaal 90% zijn afgebroken in een industriële composteringsinstallatie (55-60oC en hoge luchtvochtigheid). Op de composthoop in je achtertuin zal dit proces ook plaatsvinden, maar het zal echter veel langzamer gaan. Er zijn tegenwoordig ook verpakkingen te vinden die goed te composteren zijn in je achtertuin. Dit zal dan aangegeven zijn op de verpakking met het label ‘home compostable’.
Nu het onderscheid tussen bovengenoemde termen hopelijk duidelijker is geworden wil ik deze alinea graag gebruiken voor mijn eigen mening. Tijdens mijn studie heb ik regelmatig onderzoek gedaan naar vormen van plastic, zowel naar het ’traditionele’ polyethylene (PE) als naar het bio-based PLA. Waar ik mij regelmatig aan heb kunnen storen zijn de veel te rooskleurige benamingen die bedrijven geven aan hun verpakkingsmaterialen. Er zijn namelijk op dit moment nog geen goede methodes gevonden om plastic afval onderling te scheiden. Dit houdt in dat je biologisch afbreekbare plastic bordje van een ‘duurzaam’ tentje op dezelfde manier verwerkt zal gaan worden als je ’traditionele’ plastic bordje. Het is daarom belangrijk om altijd in je achterhoofd te houden dat je plastic beter kunt vermijden i.p.v. vervangen.
Geplaatst op: 15 januari 2020